Sociale (huur)woning 'te koop'

‘Sociale woning’ is geen al te bekend begrip, wellicht komt u dit begrip hier voor het eerst tegen. Op het moment van het schrijven van dit stuk, was één van ons op zoek naar betaalbare woonruimte. Toch werd het pas actueel voor ons toen we dit stuk moesten schrijven.

Op het internet zijn we de volgende definitie van sociale woning tegengekomen: ‘woning die volgens een standaard wordt gebouwd voor arme mensen en mensen met lagere inkomsten. Deze woningen hebben beperkte eigenschappen, zijn geschikt als gezonde leefruimtes, zijn sterk en goedkoop.' Aan deze definitie kunnen we nog meer toevoegen, bijvoorbeeld de sociale contacten die tot stand zijn gekomen dankzij deze woningen. Aangezien we het begrip sociale woning steeds minder aantreffen, zijn we er niet zeker van of het zin heeft om het over de toegevoegde waarde ervan te hebben.

Eerst een korte blik op de Nederlandse geschiedenis. De Woningwet is in 1901 in werking getreden tijdens het kabinet Pierson. Deze wet was bedoeld om de arbeiders die destijds in woningen woonden die niet leefbaar waren, betere woningen aan te bieden en problemen omtrent de volksgezondheid te voorkomen of onder controle te houden. (Het is dan ook geen toeval dat in deze periode, naast de Woningwet een Gezondheidswet in werking treedt.) De slechte toestand van arbeiderswoningen vormde toen één van de belangrijkste oorzaken van de verslechterende volksgezondheid. Met deze wet zouden de problemen in de woontoestand van de arbeiders door de overheid aangepakt worden. De gegevens die wij over die periode zijn tegengekomen, maakten ons duidelijk dat deze woningen inderdaad ongezond waren voor mensen. Kleine en zeer vochtige woningen waar geen zonlicht in kon komen en waar de riolering waardeloos was. Grote arbeidersgezinnen in kleine woningen die hun toiletbehoefte in een emmer deden die slechts om de week leeggemaakt werd... Zweet, rook en etenslucht... Terecht klaagden de arbeiders, die zestien uur per dag werkten, over deze toestand. Als oplossing deden ze iets wat wellicht voor velen onvoorstelbaar is: ze leegden hun toiletemmers in de mooie kanalen van Amsterdam. Kortom, kleine, vochtige, stinkende arbeiderswoningen- en wijken...

De Woningwet is een overwinning van het Nederlandse volk. Het kan zijn dat deze wet nog tekortkomingen heeft, maar die kunnen we aanvullen. Wat belangrijk is dat we deze overwinningen beschermen! Amsterdam is een goed voorbeeld van hoe de overwinningen van 1901 geleidelijk aan worden geschrapt. Gemeente Amsterdam heeft ervoor gezorgd dat tussen 2002-2007, 28.000 sociale woningen werden verkocht. De gemeente is verder van plan om er van de overblijvende sociale woningen tussen 2007 en 2012, 15.000 en tussen 2012 en 2016, 15.000 te gaan verkopen. Dat wil zeggen dat de sociale (huur)woningen die voor arbeiders bedoeld zijn zullen worden overgenomen door mensen die genoeg geld hebben om een huis te kunnen kopen.

In verband met de Woningwet van 1901 zijn er verschillende projecten ontstaan. Bij deze projecten heeft men niet alleen woningen gebouwd maar zijn er ook mogelijkheden ontstaan voor een sociaal leven. De ‘Amsterdamse School’ is er één van. Deze projecten ontstonden om leefbare woningen voor de arbeiders te bouwen en de Amsterdamse School architecten hebben dit doel wel bereikt. Bij de gebouwen van de Amsterdamse School heeft men veel mogelijkheden geboden aan arbeiders. Daarnaast hebben ze het beste uit de aanwezige ruimtes en middelen gehaald. De wijken die in het kader van de Amsterdamse School zijn gebouwd bevatten zelfs vergaderruimtes, bibliotheken en plaatsen waar jongeren en kinderen sociale activiteiten kunnen verrichten.

Nu is de vraag waarom de Gemeente Amsterdam besloten heeft om de sociale (huur)woningen te gaan verkopen, aangezien er al problemen omtrent de woontoestand van het volk bestaat en de woningen waarin arbeiders wonen niet gezond zijn. Zijn het de burgers die hierom vragen? Dat denken we niet. De gemeente doet wat het neoliberale systeem vereist. Volgens dit systeem moeten de sociale woningen weg, want zolang ze nog bestaan, kunnen de woningprijzen niet enorm toenemen. Door de sociale woningen te verkopen, voorkomt de gemeente dit risico. Als het zo doorgaat, zullen er binnen een paar jaar geen sociale woningen meer bestaan en de woonprijzen zullen zoveel mogelijk stijgen.

Dankzij de Woningwet van 1901 heeft Amsterdam zijn schitterende aanzicht gekregen. Deze wet heeft het volk betaalbare en leefbare woningen aangeboden maar momenteel proberen de Amsterdamse bestuurders het omgekeerde te doen. Volgens hen, verdienen arbeiders, mensen die het leven ‘produceren’, woningen die totaal niets met de schoonheid van de Amsterdamse School gebouwen te maken hebben. De woningen van de Amsterdamse School zijn tegenwoordig zeer belangrijk voor het toerisme en hierdoor worden de huurprijzen van deze woningen verhoogd.

Voor we weer stinkende wijken krijgen en voordat we terugkeren naar de toestand van vóór 1901, moeten wij opschieten om de Woningwet van 1901 te bewaken. Om voor onze rechten op te komen...

Seda Yenil - Eda Yenil